Welbevinden
De World Health organization (WHO) definieerde bij zijn oprichting, kort na de tweede wereldoorlog, gezondheid als “a state of complete physical, mental and social wellbeing and not merely the absence of disease or infirmity”. Dus een toestand van fysiek, psychisch en sociaal welzijn en niet alleen maar de afwezigheid van ziekte of zwakte. Verder werd gesteld dat het streven om een zo goed mogelijk gezondheid te bereiken een van de basale rechten van de mens is.
Het is dan ook geen wonder dat de WHO ervoor pleit om de aandacht voor geestelijke gezondheid niet te beperken tot de afwezigheid van psychische stoornissen. De WHO (2005) beschrijft geestelijke gezondheid als: ‘a state of well-being in which the individual realizes his or her own abilities, can cope with the normal stresses of life, can work productively
and fruitfully, and is able to make a contribution to his or her community’. Dus geestelijke gezondheid is een toestand van welzijn waarin een individu zijn/haar eigen talenten kan verwezenlijken, kan omgaan met de normale moeilijkheden van het leven, op een vruchtbare wijze zijn/haar werk kan doen en in staat is een bijdrage te leveren aan de maatschappij.
Sinds enige tijd is er wat meer aandacht voor wat wel genoemd wordt “Positieve Psychologie”. Carol Ryff (1989) is de voortrekker geweest die dit meer onder de aandacht van de GGZ heeft gebracht. Ryff bestudeerde vooral het werk van humanistische psychologen op zoek naar de kerndimensies van optimaal functionerende gezonde personen. Zij vond uiteindelijk zes dimensies die een belangrijke rol spelen bij het verkrijgen van een psychologisch gezond leven nl. 1. doelgerichtheid, 2. persoonlijke groei, 3. autonomie, 4. omgevingsbeheersing, 5. zelfacceptatie en 6. positieve relaties.
Welbevindentherapie (WBT) is gericht op de versterking van mentale gezondheid en de preventie en behandeling van psychische stoornissen. De interventies zijn gericht op het positief emotioneel, psychologisch en sociaal functioneren.
Recent onderzoek laat zien dat psychopathologie (geestelijke aandoeningen) en welbevinden twee verschillende maar gerelateerde dimensies zijn van geestelijke gezondheid. Maar dat wil niet zeggen dat ze helemaal omgekeerd evenredig zich met elkaar verhouden. Onderzoek laat zien dat 6% van de mensen met een psychische stoornis toch een hoge mate van welbevinden ervaren (2008). En omgekeerd is het niet zo dat mensen zonder psychische aandoening altijd een hoog welbevinden hebben. Het is al gebleken (Fava 2003) dat het richten op welbevinden significante verbeteringen teweeg bracht bij mensen met verschillende angste en stemmingsstoornissen.